Gdyby Tuwim obudził się rano…
spojrzał na Polskę i znowu napisał do prostego człowieka.

“Do prostego Człowieka 2024”

Sto lat i nic się nie zmieniło…
dźwięk dzwonka wciąż ten sam,
wciąż te same garnitury na ekranach
rozsiewają strach, zatruwają serca.

Media grzmią, ryczą, hałasują,
jedna prawda, jedna wersja, zawsze ta sama.
Na wschodzie i na Wschodzie…
znowu ktoś umiera dla idei, która nigdy nie była jego.

Przyzwyczajają Cię, powoli, bez bólu,
jakby to była zima, co nadchodzi co roku,
szepczą: “Musisz, to dla Ciebie, to konieczne”.
Cisza! Marsz! Prawda nie jest dla Ciebie…

Tylko nie pytaj po co, nie pytaj dlaczego,
bo kto pyta, ten nie usłyszy odpowiedzi.

Inflacja w Twoim portfelu szaleje,
na granicach wielcy rozgrywają swoje gry,
BRICS się rodzi, dolar się chwieje,
a wojna? Ma swój sens – ale nie dla Ciebie.
Nigdy dla Ciebie!

Spójrz!
Czy to broń w Twojej dłoni?
Czy to Twoje ręce, które oddasz za cudzą wizję?
Za kogo walczysz? Za kogo giniesz?
Tam, gdzie nie ma bohaterów, są tylko trumny.
Znowu powtarzają – dla Ciebie, dla Ojczyzny!

Ale Polska? Jaka Polska?!
To, co było Nasze, już dawno sprzedane,
zamykane w sejfach, w zimnym złocie obcych dłoni.

Kiedy znów wepchną Ci do głowy hasła o chwale,
kiedy przystroją Cię w mundur, przypną odznaki,
gdy ksiądz Ci powie: „Tak trzeba”,
a reszta politycznego chóru krzyknie:
„Marsz na wojnę dla naszego dobra!”…

Nie oddamy naszych synów na cudze wojny!
Nie dla nas wasze napastnicze sny i fałszywe słowa!

Zostaw im broń, to nie Twoja wojna!
Twoje Życie, Twoje Marzenia
– cenniejsze niż ich pałace budowane na kościach.

Manipulują nami – politycy, dziennikarze-prezenterzy…
Ale pamiętamy lockdowny i farmaceutyczne kłamstwa
– obiecywali bezpieczeństwo i życie,
a grób po grobie powstawał z ich buty i chamstwa.

To nie czas bohaterów!

To czas handlu krwią,
Twoją krwią,
Twoim bólem,
Twoim życiem.

Jeszcze nie widzą Cię na ulicach,
ale Twoje kroki grzmotem rozchodzą się w ich głowach,
bo już Cię słyszą, jak nadchodzi czas rozliczeń:

„Nie damy się prowadzić jak barany na rzeź!
Nie dla nas wasze wojny, wasze obietnice!
Pamiętamy, widzimy, słyszymy…
i nigdy wam tego nie zapomnimy.”

“Do prostego Człowieka”

Autor: JULIAN TUWIM

Wiersz “Do prostego człowieka” został opublikowany 27 października 1929 w dzienniku „Robotnik”, wydawanym wówczas w Warszawie.

Utwór Tuwima, zgodnie z poglądami Skamandrytów, wzywa do pacyfizmu, podkreślając manipulacje, którym poddawani są prości ludzie przez rządzących.

Autor w “Do prostego człowieka” przeciwstawia się także romantycznemu mitowi żołnierza – bohatera, podkreślając bezsensowność oddawania życia.

Wiersz spotkał się ze zdecydowaną reakcją prawicowej krytyki, która zarzucała autorowi, że zachęca do niszczenia polskiej broni (Rżnij karabinem w bruk ulicy!) i do dezercji. Autor w odpowiedzi stwierdził m.in.:

“W wierszu moim zwracam się wyraźnie do wszystkich narodów, aby w chwili decydującej przeciwstawiły się wojnie zaborczej, którą – jak dzisiaj każdy człowiek uczciwy i rozsądny – uważam za zbrodnię. Absurdem jest przypuszczać, że nie odczuwam czci dla bohaterstwa w obronie niepodległości kraju.”
Julian Tuwim, Robotnik, 3 listopada 1929

Za opublikowanie wiersza Komisariat Rządu m.st. Warszawy pociągnął redaktora naczelnego czasopisma „Robotnik” do odpowiedzialności karnej.

100 lat po Tuwimie,
a wiersz jakiś taki ponadczasowy…

“Do prostego człowieka”

Gdy znów do murów klajstrem świeżym
Przylepiać zaczną obwieszczenia,
Gdy “do ludności”, “do żołnierzy”
Na alarm czarny druk uderzy
I byle drab, i byle szczeniak
W odwieczne kłamstwo ich uwierzy,
Że trzeba iść i z armat walić,
Mordować, grabić, truć i palić;
Gdy zaczną na tysięczną modłę
Ojczyznę szarpać deklinacją
I łudzić kolorowym godłem,
I judzić “historyczną racją”,
O piędzi, chwale i rubieży,
O ojcach, dziadach i sztandarach,
O bohaterach i ofiarach;
Gdy wyjdzie biskup, pastor, rabin
Pobłogosławić twój karabin,
Bo mu sam Pan Bóg szepnął z nieba,
Że za ojczyznę – bić się trzeba;
Kiedy rozścierwi się, rozchami
Wrzask liter pierwszych stron dzienników,
A stado dzikich bab – kwiatami
Obrzucać zacznie “żołnierzyków”. –

– O, przyjacielu nieuczony,
Mój bliźni z tej czy innej ziemi!
Wiedz, że na trwogę biją w dzwony
Króle z panami brzuchatemi;
Wiedz, że to bujda, granda zwykła,
Gdy ci wołają: “Broń na ramię!”,
Że im gdzieś nafta z ziemi sikła
I obrodziła dolarami;
Że coś im w bankach nie sztymuje,
Że gdzieś zwęszyli kasy pełne
Lub upatrzyły tłuste szuje
Cło jakieś grubsze na bawełnę.
Rżnij karabinem w bruk ulicy!
Twoja jest krew, a ich jest nafta!
I od stolicy do stolicy
Zawołaj broniąc swej krwawicy:
“Bujać – to my, panowie szlachta!”

Źródło: Wikipedia – Do prostego Człowieka